Makroekonomia
Podatki
Podatki to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo na podstawie przepisów prawa w celu uzyskania środków na pokrycie wydatków państwa.
Podatki poza funkcją gromadzenia dochodów są także narzędziem antycyklicznej polityki gospodarczej. Od czasów Keynesa w makroekonomii przywiązuje się dużą wagę do tej poza fiskalnej funkcji podatków.
2005r. | |
Dochody państwa (mln PLN) | 174 703,7 |
VAT, akcyza | 116 980,7 |
CIT | 14 690,6 |
PIT | 23 614,6 |
Dochody jednostek budżetowych (w tym cło) | 13 247,0 (1 557,8) |
Pozostałe (w tym zysk NBP) | 6 170,8 (4 626,1) |
W strukturze dochodów budżetowych w gospodarkach rynkowych największy udział mają podatki pośrednie, nieco mniejszy podatki od dochodów osobistych. Niewielki udział mają podatki od przedsiębiorstw (mniej niż 10%).
W systemie podatkowym każde państwo określa sposób obliczenia podatków. Podatki bezpośrednie mogą być ustalane:
- jako proporcjonalne - wszyscy podatnicy płacą ten sam procent swoich dochodów
- jako progresywne - wyższe dochody obciążane są wyższą stawką procentową
- jako degresywne - wzrostowi dochodów towarzyszą coraz mniejsze stawki podatkowe
Tagi dochody krzywa laffera makroekonomia podatek dochodowy podatki