Makroekonomia
Teoria mnożnika
W gospodarce w warunkach niepełnego wykorzystania zasobów wzrost produkcji jest możliwy dzięki produkcji i sprzedaży dodatkowych dóbr inwestycyjnych.
Dzięki temu powstają nowe dochody, które trafiają do gospodarstw domowych, gdzie zostaną przeznaczone w części na zakupy konsumpcyjne zgodnie z krańcową skłonnością do konsumpcji. Ten dodatkowy popyt konsumpcyjny spowoduje wzrost produkcji dóbr konsumpcyjnych i dalszy wzrost dochodu. Zakładając, że
i
to dochodu narodowy zwiększy się o 50000. Wynika to z poniższych wzorów:
Mnożnik inwestycyjny informuje jak zmienia się dochód narodowy w wyniku zmiany wydatków inwestycyjnych (są to wydatki autonomiczne czynione przez państwo). Wysokość mnożnika zależy od krańcowej skłonności do konsumpcji. Keynes dostrzega zjawisko polegające na spadku dochodu narodowego pod wpływem wzrostu oszczędności (paradoks zapobiegliwości). Większe oszczędności oznaczają mniejsze wydatki i zwielokrotniony spadek produkcji.
Według Michała Kaleckiego inwestycje są efektywne gdy
Teoria Keynesa pokazując możliwość powiększania dochodu narodowego poprzez wzrost wydatków inwestycyjnych prowadzących do wzrostu popytu zakłada utrzymywanie się cen na tym samym poziomie. Do momentu pełnego wykorzystania zasobów nie mogą pojawić się procesy inflacyjne. Inflacja wystąpi wtedy gdy produkcja potencjalna będzie taka sama jak faktyczna. Dalszy wzrost produkcji oznaczałby większy popyt na czynniki produkcji i wzrost ich cen (np. przy pełnym zatrudnieniu wzrastałyby płace). Bezrobocie i inflacja u Keynesa wykluczają się (nie mogą wystąpić jednocześnie). Rzeczywistość gospodarcza lat 70-tych w krajach gospodarki rynkowej wskazała na możliwość występowania tych zjawisk jednocześnie (stagnacja gospodarcza + inflacja = stagflacja).
Tagi gospodarka inflacja keynes makroekonomia stagflacja teoria mnożnika wydatki