Makroekonomia

Ewolucja pieniądza

Początkowo pośrednikiem wymiany było bydło, skóry, sól. Z czasem wyparły je kruszce.

Później pojawiły się monety, dzięki którym nie było konieczności ciągłego ważenia kruszcu i sprawdzania jego jakości. Początkowo jednostka pieniężna była ustalona jednocześnie w złocie i srebrze (bimetalizm). Oba rodzaje monet były prawnymi środkami płatniczymi i miały ustaloną relację między obydwoma kruszcami.

Utrzymanie się przez dłuższy czas bimetalizmu spowodowało odkładanie lepszego pieniądza (ze złota), a wydawanie (obsługa transakcji) monet srebrnych. Mikołaj Kopernik w 1526 r. w swoim dziele „Sposób bicia monety” ogłosił słynne prawo monetarne: jeżeli w obiegu znajdują się dwie monety o tej samej wartości nominalnej ale różnej zawartości kruszcu to pieniądz gorszy wypiera z obiegu pieniądz lepszy.

Stopniowo następuje odchodzenie od bimetalizmu (np. w 1816 r. Anglia wprowadziła monometalizm złoty). Po wybuchu I-szej wojny światowej złote monety wycofano z obiegu i system waluty złotej załamał się. Obecnie żaden pieniądz krajowy nie jest wymienialny na złoto. Współcześnie używamy pieniądza papierowego, który ma swoje źródło w banknotach (noty banku zobowiązujące go do wymiany banknotu na złoto według parytetu).

Odchodzenie od wymienialności na złoto spowodowało przekształcenie się banknotów w pieniądz papierowy. Państwo nadając monopol emisji pieniądza bankowi centralnemu uczyniło pieniądz papierowym prawnym środkiem płatniczym. Pieniądz papierowy jest to znak wartości bez swojej wartości substancjonalnej, któremu państwo nadało przymusowy kurs. Obsługuje on wymianę z nakazu władzy, która decyduje o rozmiarach jego emisji.

Kolejnym etapem ewolucji pieniądza jest pieniądz bezgotówkowy (bankowy albo żyrowy), który jest formą zapisu na rachunkach depozytowych w bankach.

Pieniądze jako dług

Tagi   bankowość   dług   makroekonomia   pieniądz